2020/08/31

Dedektif Akechi Kogoro ve Japon Popüler Kültüründeki Yansımaları

Başlamadan Önce...

Herkese merhaba! Bu gönderide, parodileri ve benzerleri belli kitleler tarafından bilinen ve sevilen fakat çeşitli sebeplerden dolayı orijinali pek bilinmeyen, Japon gizem ve polisiye edebiyatının yıldızı Dedektif Akechi Kogoro karakterini mercek altına alacağım. Japon popüler kültürüne hakim bir izleyici/oyuncu iseniz bu isim, sizlere nesillerce kitleleri televizyona bağlamış meşhur anime serisi Detective Conan'ın özel dedektifi Mouri Kogoro'dan, Ranpo Kitan yahut Trickster gibi anime serilerinden yahut Persona 5'in ünlü Akechi Goro'sundan tanıdık gelecektir hiç şüphesiz. Fakat neydi Akechi Kogoro'yu bu yansımaların gölgesinde bırakan? Bunu elimden geldiğince açıklamaya çalışacağım.

Akechi Goro / Persona 5
Akechi Goro / Persona 5

1. Kimdir bu Akechi Kogoro?

Akechi Kogoro, Japon gizem ve polisiye edebiyatının öncü isimlerinden olarak bilinen Edogawa Ranpo tarafından yazılmış bir karakterdir. Tıpkı Poe'nun Auguste Dupin'i ve Doyle'un Sherlock Holmes'u gibi Akechi Kogoro da içinde bulunduğu dedektif hikayelerinden sonra okuyucular tarafından oldukça sevilmiş, sayısız filme, animeye hatta oyuna konuk olmuş ve zamanla 'dedektif' isminin yerini almıştır.

Akechi Kogoro ilk 1925'te yazılan "D-zaka no satsujin jiken" (D Tepesi Cinayeti Vakası) adlı hikayede resmedilmiş ve Ranpo'nun yazdığı birçok hikayede büyük rol oynamıştır. D Tepesi Cinayeti Vakası'na göre Akechi Kogoro; en fazla 25 yaşlarında, sıska fakat yakışıklı, saçları omuzlarına doğru uzun ve oldukça eksantrik bir görünüşü olan bir genç adamdır. Yürürken omuzlarını garip bir şekilde sallar ve konuşurken eliyle zaten birbirine girmiş saçlarını tarayıp daha da karmaşık görünmelerine sebep olur. Dedektif Akechi gizlenmekte ve kadın kılığına girmekte de oldukça yeteneklidir. 

Kanda Hakuryu
(Beşinci Nesil)


Yazar görünüşüne hiç dikkat etmemesine karşın bir şekilde yakışıklı göründüğüne özellikle dikkat çekmektedir. D Tepesi Cinayet'inde de referans olarak verdiği kişi o zamanların meşhur rakugo sanatçılarından biri olan Kanda Hakuryu'dur. (Yazar okurlardan daha uzun saçlı halini hayal etmelerini istemiştir.)

Tıpkı batı edebiyatındaki eşdeğerleri gibi Akechi Kogoro'nun da Kobayashi Yoshio adında sadık ve zeki bir asistanı vardır. Kobayashi Yoshio aynı zamanda Dedektif Akechi'nin bilgi aldığı "Shōnen tantei dan"ın (Dedektif Çocuklar Kulübü) başkanıdır.




Yazar Mini Tanıtımı

Edogawa Ranpo (Hirai Taro, 1894-1965), Japon gizem ve polisiye hikayelerinin babası olarak bilinir. Yazdığı sayısız hikayenin yanı sıra dedektif hikayeleri eleştirileriyle de tanınır. Hikayelerinin en büyük ilham kaynakları Edgar Allan Poe, Arthur Conan Doyle ve Kuroiwa Ruiko'dur. Mahlası olan Edogawa Ranpo, yazar Edgar Allan Poe'nun Japonca telaffuzunun kelime oyunu haline getirilerek yazılmış halidir. 




2. Popüler Kültürde Akechi Kogoro Esintileri

  • Detective Conan
Gosho Aoyama'nın kaleminden çıkma uzun soluklu manga ve anime serisi Detective Conan yalnızca Akechi Kogoro'ya değil, Edogawa Ranpo'nun birçok eserine gönderme yapmış eğlenceli bir seri. Seri, Shinichi Kudo adlı 'genç dedektif'in maceralarını konu alır. 

Konu

Henüz bir liseli olan Shinichi Kudo, nam-ı diğer Genç Dedektif, çözülmesi zor vakaları çözerek kazandığı ünü sebebiyle Siyah Organizasyon adlı kimliği belirsiz kötü adamların hedefi haline gelir. Siyah Organizasyon ellerindeki zehirli solüsyonu Shinichi'ye zorla içirip ortalıktan kaybolur. Fakat zehir Shinichi'yi öldürmez, aksine onu küçük bir çocuğa dönüştürür. Kimliğini gizlemek adına 'Edogawa Conan' ismini sahiplenen Shinichi, kendisine bunu yapan organizasyonun izini sürerken çeşitli gizemleri çözmeye devam eder.



Mouri Kogoro'nun serideki rolü ise istikrarlı fakat o kadar da başarılı olmayan özel dedektifliktir. En büyük rakibi olarak kızının erkek arkadaşı Shinichi Kudo'yu görmektedir. Seride izlemesi en eğlenceli karakterlerden biridir. Akechi Kogoro'nun bir parodisi niteliğinde yazılmıştır.



Soldan sağa birinci ve ikinci; Akechi Kogoro ve Kobayashi Yoshio

  • Ranpo Kitan: Game of Laplace

2015 yılında çıkan bu yapım Edogawa Ranpo'nun ölümünün 50. yıldönümü anısına yapılmıştır. Anime, bir ortaokul öğrencisi olan Kobayashi'nin 17 yaşınaki Akechi Kogoro'nun asistanı oluşunu konu alır. Anime serisi ödüller alsa da seyirciler tarafından yeterli ilgiyi görememiştir.


Akechi Kogoro
(Trickster)

  • Trickster
2016 yılında yayınlanmış olan Trickster, yine Akechi Kogoro ve Dedektif Çocuklar Kulübü üzerine yoğunlaşan bir anime serisi. Doğaüstü konularla harmanlanmış olan dedektif hikayesinin en ilgi çekici (ve belki de tek ilgi çekici) noktalarından biri Akechi Kogoro'nun Daisuke Ono tarafından seslendirilen 38 yaşında yakışıklı bir bey oluşudur.






  • Persona 5
Persona 5, Atlus tarafından piyasaya sürülmüş Persona oyun serisinin altıncı oyunu. Akechi Kogoro'nun bir yansıması olan Akechi Goro karakteri ise karşımıza 'Prens Dedektif' lakabıyla anılan dahi bir liseli olarak çıkıyor. İnsanların 'kalplerini' çalarak adaleti sağladığını iddia eden Phantom Thieves'in (Hayalet Hırsızlar) izini süren Akechi Goro, oyun ilerledikçe katman katman açılarak gerçek yüzünü gösteriyor.




Akechi Goro,  'eksantrik' mizacı ve karakter gelişimiyle Akechi Kogoro'nun popüler kültürdeki en iyi yansımasıdır. Bunu işaret eden spoiler nitelikli bilgilere ise ancak oyunu oynadıktan sonra ulaşabilirsiniz. 





  • Diğer Atıflar ve Parodiler: Lupin III, Sakura Wars, Kindaichi Case Files...

3. Peki Akechi Kogoro'yu neden tanımıyoruz?

Popüler kültürde bunca yansıması varken Akechi Kogoro'nun diğer popüler dedektif karakterler kadar iyi tanınmamasının en büyük sebebi kuvvetle muhtemel yazarın bulunduğu coğrafi konumla birlikte eserlerinin bu coğrafyadan çok da öteye taşınamamış olması. 1950-60'lı yıllarda Edogawa Ranpo'nun hikayelerinin İngilizce çevirilerini okurlara sunmak adına çok sağlam bir adım atılmış olsa da yeterince ses getirememiş gibi görünüyor.
Buna bağlı olarak bir başka sebep de kendini Japonya'dan ileriye taşıyabilmiş eserlerdeki parodi karakterlerin yahut yansımaların orjinalinden daha popüler olması. Buna en büyük örnek olarak Dedective Conan'ın 'Case Closed' adıyla Amerika'da yayınlanmaya başlamasını verebiliriz. Öyle ki Wikipedia'nın Ünlü Kurgusal Dedektif Karakterler listesinde bile Akechi Kogoro yerine parodi karakteri olan Mouri Kogoro bulunmaktadır.


4. Kapanış

Bu küçük araştırma yazısı aslında bu mükemmel karakterin yeterince iyi tanınmıyor oluşundan dolayı duyduğum üzüntüyü bir nebze de olsa kırmak için yazıldı. Edogawa Ranpo gibi mükemmel yazarların değerinin bilinmemesinden ötürü eserlerinin hiç tanınmaması, üstüne üstelik parodilerinin orjinalinden daha çok tutması özellikle eserlerini köşesinden kenarından okuyabilen okuyucular için oldukça üzüntü verici. Bu yazıyla bir nebze de olsa aslını sizlere yansıtmak istedim.
Fikirlerinizi yorum olarak belirtmekten çekinmeyiniz.
Bir sonraki gönderimde görüşmek üzere!


Kaynaklar
Edogawa Ranpo, Early Cases of Akechi Kogoro, Kurodahan Press, 2014
Edogawa Ranpo, The Space Alien, Peaks Island Press, 2019

2020/08/10

rüya tabirleri

kendimle başbaşa kaldığım zamanlardan hiç hoşlanmıyorum. kendimi kandırmak için uydurduğum bütün yalanları ortaya çıkarıp her şeyi berbat ediyor. 


uzun zamandır uyuduğum şeye uyku demekte zorlanıyorum. gözlerimi kapatıyorum, açtığımda gündüz olmuş oluyor. gözlerimi kapatıyorum, sanki hiç uyumamışım gibi geri açıyorum ve mahallede yürüyüş yapan morukların asla kısılmayan seslerini duyuyorum. gözlerimi kapatıyorum ve bir daha asla açmamak için dua ediyorum bazen.


bazen de kahvaltı ederken 'aa sahi. rüya gördüm.' diyorum. bölük pörçük rüyalar zihnime doluşuyor. küçük parçaların anlamına bakıyorum. 'iyi bi anlamı varmış' diyorum. 'her şey yoluna girecek demek ki'

ama girmiyor. 


bazen girecek gibi oluyor. bir anlığına mutluymuşum gibi hissediyorum. sonra bunun üzerini kapatacak bir sürü kötü şey oluyor. boşuna umutlanmaktan vazgeçiyorum.


sokakta yer kavgası yapan bir kedi olsaydım tüm bunları düşünmeme gerek kalmazdı

zavallı bir insanın sokak köşelerine koyduğu kedi mamalarına sulanan bir leş kargası olsaydım hayatım için endişe etmeme gerek kalmazdı

iğrenç insanlar tarafından bir parka bencilce dikilip güneş altında kavrulmaya bırakılan bir ortanca çiçeği olsaydım tek derdim güneşin altında kavrulmak olurdu. asla hayatıma dahil olan diğer insanların hayatları için üzülmez, onların dertlerini dert edinmez ve sırf benim hayatımı olumsuz etkiledikleri için onlara bir çözüm bulmaya çalışırken kafayı yemezdim.


arabayla yolculuk yaparken kapısını açmayı düşündüm belki yan şeritten gelen kamyonlardan biri son hız gelip beni pastırmaya çevirirdi. kimse kimseyi suçlamazdı. kazara olmuştur çünkü. kapı öylece açılıvermiştir.

sonra araba yeşilliklerle dolu bir alanda durdu. yakınlardan süzülen suyun sesi ve iletişim kurmayı başardığım ağaçkakanın çıkardığı tak taklar hayatımda asla unutmayacağım mutlu anlarımdan biriydi. mine çiçeğiyle çuha çiçeğinin birbirine çok benzeyen türleri olduğunu biliyor muydunuz? ben bunca zamandır ikisini aynı çiçek zannediyordum. ama kişisel favorilerimden biri unutmabeni çiçeği. keşke orijinal ismine bakıp fare kulağı deselermiş. kulağa daha sevimli geliyor


Merhaba millet!

Uzun zamandır buralara yazmıyordum. Umarım siz sessiz gözlemcilerim iyi günler geçiriyor, yaz tatilinizi bol pervaneli ve karpuzlu geçiriyorsunuzdur.

Ben de iyiyim! Her şey yolunda!

Biliyor musunuz? Romanımla ilgili epey yol gittiğimi söylemek istiyorum. Bu benim için onur verici bir ilerleme. Bunun için sık sık kendi sırtıma cesaretlendirici fiskeler attığım oluyor. 

İlerlemeyi reddettiğim çizim yeteneğimle olduğu kadar karakterlerimi resmetmeye, nasıl göründüklerini aktarmaya çalışıyorum. Görmek isterseniz instagramıma göz atabilirsiniz!

Bir de unutmadan okumak isterseniz sizi şu balonla Paraiso'ya uçuralım. Üzgünüm, istediğiniz renk yok. Sadece kırmızı balon var. En sevdiğim renktir.

Kendinize iyi bakın! 

Bir sonraki gönderide görüşmek üzere!

Tasarım: Zuri